DİTAP İÇİN "TAKAS BANK" MODELİ ÖNERİSİ
Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Genel Başkanı Fehmi Kiraz, Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) üzerinden gerçekleştirilecek sözleşmeli üretim modeline ilişkin, "Sözleşme metni, cayma konusu ve diğer noktalarda çok sağlam düzenlenmeli. 10 kuruş daha fazla kazanma imkanı bulan taraf bu işten cayabilir" dedi.
Kiraz, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hayata geçirilen ve sözleşmeli üretim modeliyle sektörün tüm paydaşlarını tek bir platformda buluşturan DİTAP’a ilişkin değerlendirmede bulundu.
Sözleşmeli üretimi sonuna kadar desteklediklerini belirten Kiraz, bu modelin, fiyat regülasyonu, tarım ürünlerinin değerlendirilmesi, çiftçinin girdi ve avans temini noktasında önemli olduğunu söyledi.
Kiraz, sözleşmeli üretimin bugüne kadar bazı sanayiciler tarafından kullanıldığını anımsatarak, "Ne üreteceğini ve ürününü hangi fiyata satacağını bilen üretici mutlu olur, pazar endişesi yaşamaz. Bu manada DİTAP’ta sözleşmeli üretim modeli ve ürünleri online pazarlama imkanı bulunuyor." diye konuştu.
Kiraz, sözleşmeli üretimde bu işin mevzuatının iyi düzenlenmesi gerektiğine dikkati çekerek, şu değerlendirmede bulundu:
"Sözleşmeli üretim, geçmiş yıllardan kalan eski bir yönetmelikle yürütülüyor. Bu işin mevzuatı iyi şekilde kurgulanmalı ve güncellenmeli. Sözleşmeli üretimde sözleşme metni, cayma konusu ve diğer noktalarda çok sağlam düzenlenmeli. 10 kuruş daha fazla kazanma imkanı bulan taraf bu işten cayabilir. Sistemin sağlıklı işlemesi açısından sözleşme çok iyi olmalı. Ayrıca Takas Bank gibi sözleşme bedelinin belli bir depozito ile tutulacağı, caymayı önleyici bir mekanizma kurulmalı. Paranın bir miktarı, üretim sezonu boyunca Takas Bank gibi yapıda tutulursa caymalar olmaz. Ürün geldiği zaman Takas Bank’tan o paranın üreticiye geçmesi şeklinde bir yapı olabilir. Cayma olursa Takas Bank’taki depozito miktarı yanar."
"KÜÇÜK İŞLETMELER EZİLMEMELİ"
Sözleşmeli üretim modelini kurarken küçük üreticinin her ilçede bir şubesi bulunan zincir marketlerin altında ezilmesinin önlenmesi gerektiğine işaret eden Kiraz, "Burada bu marketlerin monopolleşmesini önleyecek bir yapı da kurgulanmalı. Küçük aile işletmeleri bu girdabın içinde kapılırsa bu marketler fiyatı istediği gibi belirler. O zaman fiyat, hem tüketici hem de üretici zararına belirlenebilir. Bunu engelleyecek de bir yapı olmalı. Bu market zincirlerine belli kota konabilir, belli sektörler arasında kota paylaştırması yapılabilir. Üretici aleyhine fiyat oluşması halinde cezai yaptırım da getirilebilir. " ifadelerini kullandı.
"SAHADA DENETİM YAPILMALI"
Sistemle ürün planlamasının da yapılabileceğini ve bunun sağlanmasıyla ürün fiyatlarının dengeleneceğini vurgulayan Kiraz, Ziraat Bankası ve Tarım Kredinin sözleşmeli üretim yaptıran işletmelere yüzde 80’e varan faiz indirimiyle destek olmasının da olumlu olduğunu bildirdi.
Kiraz, sözleşmeli üretime konu ürünün uydu görüntüsü üzerinden takip edilmesinin yeterli olmadığını belirterek, Tarım ve Orman Bakanlığının bu konuyu sahada denetlemesi gerektiğini dile getirdi.
Fehmi Kiraz, bu sistem oturuncaya kadar platformun 5 yıl vergilerden muaf olmasını da önerdi. Sözleşmeli üretimin teşvik edilmesi için bu üreticilere tarımsal destekler noktasında pozitif ayrımcılık yapılabileceğini ifade eden Kiraz, "Normal üreticiyi de mağdur etmeden, sözleşmeli üretim yapan üretici büyüyene kadar bir miktar desteklenebilir." dedi.
KAYNAK:
https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/sozlesmeli-tarim-icin-takas-bank-modeli-onerisi/1823966
https://www.haberturk.com/ditap-nedir-dijital-tarim-pazari-ditap-hakkinda-2663867-ekonomi
https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/sozlesmeli-tarim-icin-takas-bank-modeli-onerisi-6202306
Kiraz, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin en stratejik tarım ürünü olan buğday hasadının adım adım yaklaştığını söyledi.
Bu dönemde gübreleme yapılmasının önem taşıdığına dikkati çeken Kiraz, "Çiftçi, bu dönemde uygun dozda gübre atarsa verimde yüzde 20-30 arasında yükselme olacaktır. Devletin de gübrelemeye destek yüzde 50 oranında sağlaması, Kovid-19 sürecinde buğday sıkıntısı yaşanmamasına katkı sağlar. Tarım Kredi ve Gübretaş’ın da bu sürece katkı sağlaması önemli. Özellikle buğdayda yağışlı mevsimde atılan üst gübre, verime doğrudan etki eder." değerlendirmesinde bulundu.
Üst gübrelemenin dekar başına ortalama 20 kilogram civarında yapılması gerektiğini aktaran Kiraz, "20-25 gün sonra da gübreleme yinelenmeli. Buğdaya ekimle beraber taban gübresi ve ardından da kardeşlenme döneminde de gübre atılmış olması gerekiyor. Bu dönem ise sapa kalkma ve başak doldurma dönemi. " diye konuştu.
Yazlık bitkiler için de taban gübrelemesi dönemi
Şeker pancarı, ayçiçeği, mısır ve soya fasulyesi gibi yazlık bitkilerde ekim döneminin yaşandığına da işaret eden Kiraz, bu ürünlerde de taban gübresinin iyi şekilde atılmasının önem taşıdığını vurguladı. Kiraz, taban gübresinin atılmamasının, üretime yüzde 30 oranında eksik verimle başlanması anlamına geldiğini söyledi.
Tarımsal üretim bu dönemde süneyle mücadelenin de önem kazandığını bildiren Kiraz, şunları kaydetti:
"Güneydeki illerimizde süneyle mücadele başlamak üzere. Yaklaşık bir ay sonra da iç bölgelerde başlayacak. Süne, rekoltede yüzde 20, 30, 40 oranlarında kayıp yaratıyor. Tarım ve Orman Bakanlığının desteğiyle süne mücadelesinin ciddi şekilde yapılması gerekiyor. Bakanlık ilaç yardımı yaparsa, verim kaybı yaşanmamış olacak. Kovid-19 sürecinde hiçbir üründe verim kaybı yaşanmaması büyük önem taşıyor."
KAYNAK: AA
https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/bugday-verimi-icin-ciftciye-gubreleme-ve-sune-uyarisi-/1812570
7 Nisan 2020 tarihinde Genel Başkanımız Fehmi KİRAZ Kanal B Güncel Programında Koronavirüs pandemisi ile tarımın ne kadar önemli olduğunu dile getirdi.