Yerin Kulağı Var
Çiftçilere ‘Kredi kartı’ uyarısı
31.01.2010
HAKKI KURBAN
hakki.kurban@tercuman.com.tr
ZİRAAT mühendislerinden çiftçilere “kredi kartı” uyarısı geldi. Son dönemde “borcunu borçla kapatmak” amacıyla çeşitli bankalardan kredi çeken veya kredi kartı alan çiftçilerin icra tehdidiyle karşı karşıya kaldığını belirten ziraat mühendisleri, “Köy köy dolaşıp çiftçiye kredi kartı veren bankalar var. Eğer kontrol sağlanamazsa birçok çiftçi icraya düşecek” dedi. İşte çarpıcı uyarılar:
Fehmi Kiraz (Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Başkanı):
Kredi borçları nedeniyle kaç çiftçinin malına ve tarlasına haciz geldiği konusunda net bir rakam yok. Son dönemde birçok özel banka çiftçiler için kredi kartı çıkardı. Bazıları, köy köy dolaşarak kart dağıttı. Ziraat Odalarıyla yaptığımız değerlendirmelerde de, 2009’un 11 aylık döneminde 15 milyar TL’lik kredi kullanıldığı belirtildi. Bu rakamın, yarıdan fazlasının borçları çevirmek amacıyla çekildiğini tahmin ediyoruz. En büyük korkumuz, icraların hızla artması. Mevzuatta bazı önlemler olmasına karşın, kötü senaryolar aklımıza geliyor. Bankalardan çoğu artık yabancı sermayedarların elinde. 10-15 yıllık süre içinde yasal değişiklikler de olursa, bu toprakların el değiştirmesinden endişe ediyoruz. Tarımda milli politikalar uygulanmalı. Kredi kartlarındaki limitler fazla olmamalı. Tarımsal altyapı güçlendirilerek, destekler yerli yerinde kullanılmalı.”
Gökhan Günaydın (Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı):
Eskiden Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri yoluyla çiftçiye krediler veriliyordu. Bunların ödenmesinde sıkıntılarla karşılaşıldığında, borçları yeniden yapılandırma imkanı doğuyordu. Ancak, artık özel bankalar devrede ve o bankalarda böyle bir imkan yok. Çiftçiler, borçlarını borçla çevirebilmek için kredi veya kredi kartı kullanıyor. Eğer böyle devam ederse, kısa bir süre sonra büyük dertlerle karşılaşırız. Sıkıntı şurada yatıyor:
Birincisi, tarımsal destekleme düzeyi, toplam kredi hacminin üçte biri boyutunda kalmışsa, burada desteğin yetersizliğinden söz etmek lazım.
İkincisi, üreticinin para kazanma olanakları azaldıkça, borç çevirme sorunu doğuyor. Bankaların kredi geri dönüş oranları yüksek görünse de, üretici sürekli bir bankadan alıp diğerine yatırdığından söz ediyor. Üçüncüsü, kredi kartı kullanma alışkanlığı yaygın olmayan köylü için durum büyük tehlike arz ediyor. Mutlaka tarımsal bütçe ile çiftçi daha fazla desteklenmeli ve krediler yatırım için kullanılmalı.
Tütüne TEKEL darbesi!
TEKEL işçileri, özlük hakları için hükümetin son sözünü beklerken, tütün üreticileri de kurumun özelleştirilmesi nedeniyle sıkıntıya girdi. TEKEL’in üreticiden tütün almaması, özel firmaların da talebinin düşmesi, çiftçileri kara kara düşündürüyor. Birçok üreticinin alternatif ürünlere yöneldiği belirtiliyor. Tütün Üreticileri Birliği Kurucu Üyesi Ahmet Gözlükaya, “TEKEL bu yıl da tütün almayacağını bildirdi. Özel sektörün de ‘kapalı mekanlarda sigara içiminin yasaklanması ve kriz’ nedeniyle 2010 alımlarında yüzde 30-40’a varan kısıtlamaya gideceğini öğrendik. Tütün üreticileri boşlukta kaldı” dedi. Durumu konuştuğumuz Gözlükaya, 10 yıl önce 150 milyon kiloyu bulan Türkiye’deki tütün üretiminin geçen yıl 60 milyon kiloya kadar gerilediğini anlatırken, “2010’da daralmadan dolayı rakamın 40-45 milyon kiloya kadar düşmesini bekliyoruz. Arz ve talebin dengelenebilmesi için birlik oluşturduk. Ancak, yüzde 30’luk daralma nedeniyle, büyük bir kitle tütün üretimini bırakmak zorunda kalacak” ifadesini kullandı. Ege tütününü kalitesinden dolayı dünyanın dört bir yanına sattıklarını hatırlatan Gözlükaya, “Maalesef üreticilerin durumu, ihracatçıların iki dudağının arasında. Artık tütünden geçinen aile sayısı 250 binden 60-70 bine kadar düştü” dedi.
Okul sütü projesi başlıyor
TARIM ve Köyişleri Bakanlığı’nın büyük çaba harcadığı “Okul Sütü Projesi” başlıyor. Bakanlığın, Milli Eğitim Bakanlığı ve Ulusal Süt Konseyi ile işbirliği yaparak hazırladığı projeye göre, pilot iller olarak belirlenen İstanbul, Ankara, İzmir ve Diyarbakır’daki okullarda süt dağıtılacak. İkinci dönemin başlamasıyla birlikte dört ilde yaklaşık 1 milyon öğrenciye, her okul günü 200 ml’lik kutularda süt verilecek. Proje için Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinde 45 milyon TL ödenek ayrıldı. Tarım Bakanlığı tarafından hazırlanan bilgi notunda, proje ile çocukluktan itibaren süt tüketimi alışkanlığı kazanmış bir toplum oluşturulmuş olacağı, birçok kişiye istihdam sağlanacağı ve sanayicinin de bundan yararlanacağı belirtiliyor. Ulusal Süt Konseyi de, birçok Avrupa ülkesinde kişi başı yıllık süt tüketiminin 100 litrenin üzerinde olduğunu hatırlatırken, “Ülkemizde bu değer 26 litre civarındadır. Süt içme alışkanlığının artırılması amacıyla bir çok ülkede okul sütü programları uygulanmaktadır” dedi. Süt üreticileri için de önemli görülen projenin, pilot illerin ardından diğer yerlerdeki okullara da yaygınlaştırılması öngörülüyor.
Fehmi KİRAZ
Genel Başkan
Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği
Sakarya Cad. 30/2 Kızılay/ANKARA
Tel: (+90) 312 4335981
